Recesje dziąsłowe — oto diagnoza, która coraz częściej pada w gabinecie stomatologicznym. Co kryje się pod tą nazwą? Najpierw fachowo — recesją dziąsłową nazywamy odsłonięcie powierzchni korzenia zęba, która nastąpiła wskutek wędrówki brzegu dziąsła. Efektem jest wydłużenie zęba.
Recesje w liczbach…
“Wędrówka dziąseł”, o której mowa częściej występuje przy kłach i siekaczach, rzadziej przy zębach bocznych. Schorzenie to częściej dotyka panów niż panie, a częstotliwość występowania recesji wzrasta z wiekiem.
Przytoczmy badania przeprowadzone na 710 osobach w wieku od 15 do 60 lat. Badani przeszli kontrolę stomatologiczną poprzedzoną wywiadem. Wyniki? U 291 badanych zdiagnozowano recesję dziąseł, przy czym częstotliwość schorzenia wzrastała wraz z wiekiem. Problem częściej wystąpił u badanych mężczyzn — 60,5%, jeśli chodzi o kobiety, recesję zdiagnozowano u 39,5%. W przypadku 43% recesji dotyczyła ona siekaczy. Jeśli chodzi o najczęstsze przyczyny cofania się dziąseł, na pierwszej pozycji uplasowała się obecność płytki bakteryjnej (mowa o 44% badanych), w przypadku pozostałych 42% recesję spowodowało stosowanie złej techniki szczotkowania. Warto więc poznać prawidłową technikę mycia zębów.
… i w praktyce.
Recesja dziąseł to problem natury nie tyko estetycznej, towarzyszą jej dolegliwości bólowe, które pojawiają się w odpowiedzi na bodźce termiczne (np. ciepłe, zimne napoje), chemiczne (słodkie i kwaśne potrawy) czy mechaniczne (wrażliwość przy szzotkowniu). Odczuwany przez pacjent najczęściej jako tzw.“wrażliwe dziąsła”.
To dopiero początek, pozbawiony naturalnej ochrony, którą jest dziąsło, korzeń zęba staje się bardziej narażony na czynniki zewnętrzne, co może przyczynić się do zwiększenia podatności na próchnicę.
Recesje dziąsłowe mogą utrudniać prawidłową higienę jamy ustnej, leczenie zachowawcze i protetyczne. W przypadkach skrajnych może doprowadzić do zapalenia miazgi, a wówczas konieczne staje się leczenie kanałowe.
Teraz koniec straszenia, skoro recesje dziąsłowe są coraz częstszym problemem odkrywanym podczas wizyty u dentysty, współczesna stomatologia podsuwa rozwiązania.
Podczas wizyty lekarz podejmuje decyzję o sposobie leczenia, jednak zanim przybliżymy Wam wyjścia z opresji zwanej “recesją”, przyjrzyjmy się czynnikom ją wywołującym.
Często kluczowy okazuje się sposób szczotkowania zębów — wykonywanie ruchów poziomych w połączeniu z twardą szczoteczką do zębów i częstym myciem doprowadzają do mechanicznego wytarcia dziąsła.. Nie zaleca się szczoteczek z niezaokrąglonym włosiem oraz past abrazyjnych. Podobnie jest z nitkowaniem zębów — ruch przypominającym “piłowanie” może przyczynić się do recesji.
Warto nauczyć się prawidłowych technik higienizacji.
Przesadzić można także w drugą stronę — niewystarczająca higiena i długo utrzymujący się stan zapalny wokół szyjki zęba mogą doprowadzić do “ucieczki dziąsła”.
“Winne” recesji mogą być także czynniki anatomiczne, czyli zbyt cienkie i delikatne dziąsło, dehiscencje kostne nieprawidłowe ustawienie zębów w łuku, nieprawidłowe przyczepy wędzidełek warg, języka czy policzków.
Badania wskazują na korelację pomiędzy występowaniem infekcji wirusowych opryszczki zwykłej, a wystąpieniem recesji.
Wpływ na “uciekanie dziąseł” mogą mieć także pircing jamy ustnej czy zgrzytanie lub zaciskanie zębów.
Dlaczego tak ważne jest poznanie przyczyny recesji dziąseł?
Diagnoza pozwala wyeliminować czynniki wpływające na cofanie się dziąsła. Istotna jest edukacja pacjenta, wskazanie mu poprawnej techniki szczotkowania i nitkowania zębów. Stan jamy ustanej mogą poprawić profesjonalne zabiegi higienizacji. Ważne jest także wyeliminowanie nieprawidłowych wypełnień, wyleczenie wychyleń czy stłoczeń zębów, które mogą powodować cofanie się dziąseł.
Współczesna stomatologia sprosta wyzwaniu, którym jest recesja dziąseł. W jaki sposób?
Najprostsza metoda polega na pokryciu odsłoniętego korzenia materiałem kompozytowym. Ząb staje się mniej wrażliwy na bodźce termiczne. Nie jest to jednak rozwiązanie eliminujące problem, podobnie jak stosowanie past uśmierzających nadwrażliwość.
Nieuniknione jest leczenie w gabinecie stomatologicznym polegające na rekonstrukcji mikrochirurgicznej. Sam zabieg wykonywany jest z niesamowitą precyzyjnością, a pacjent poddawany jest miejscowemu znieczuleniu.
Diabeł tkwi w szczegółach…
Prof. Zucchelli, “wirtuoz mikrochirurgii ” uważa, że wystarcza odpowiednia dokoronowa lub boczna repozycja płata dziąsła z przeszczepem tkanki łącznej sąsiadującego z recesją dziąsłową i przesunięcie go tak, by po ustabilizowaniu (szwami) i okresie gojenia, pokryć odsłonięty fragment zęba.
Jest to najlepszy powtarzalny i przewidywalny proces leczenia recesji.
W niektórych przypadkach konieczne staje się połączenie wymienionych technik. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie. Lekarz wybiera sposób leczenia w oparciu o szczegółową diagnozę uwzględniającą stopień zaawansowania choroby, ilość zębów objętych recesją i warunki anatomiczne.
Piśmiennictwo:
1.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4753713/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28304210
4 Etiology and occurrence of gingival recession — An epidemiological study. Mythri S1, Arunkumar SM2, Hegde S2, Rajesh SK2, Munaz M3, Ashwin D4.
Komentarze